Zwiedzanie Sztokholmu: stare dzielnice, muzea i atrakcje do zobaczenia

Statek w tym muzeum zatonął w porcie sztokholmskim podczas rejsu inauguracyjnego w 1628 roku i został wydobyty z dna morskiego w 1961 roku. Wystawa prezentuje kadłub o długości 69 metrów z setkami rzeźb i snycerki, które pozostały zachowane po trzech stuleciach pod wodą. Sale stałej ekspozycji dokumentują budowę okrętu wojennego za panowania króla Gustawa II Adolfa i wyjaśniają techniczne przyczyny wywrócenia się. Dziewięć sekcji tematycznych omawia życie na pokładzie, operację ratunkową i konserwację drewna.

Gamla Stan stanowi średniowieczne centrum Sztokholmu na wyspie położonej między jeziorem Mälaren a Morzem Bałtyckim. Dzielnica została założona w XIII wieku i zachowuje pierwotny układ ulic z brukowanymi uliczkami wijącymi się między czteropiętrowych i pięciopiętrowych domów kupieckich z XVII i XVIII wieku. Charakterystyczne fasady w kolorach żółtym, pomarańczowym i czerwonym otaczają centralny plac Stortorget, gdzie w 1520 roku miała miejsce Krwawa Łaźnia Sztokholmska. Zwiedzający znajdą tu Pałac Królewski z 600 pomieszczeniami, średniowieczną katedrę Storkyrkan oraz Muzeum Nobla w dawnym budynku giełdy, które dokumentują historyczną rolę tej okolicy jako politycznego i handlowego centrum Szwecji.

Pałac Królewski pełni funkcję oficjalnej rezydencji szwedzkiego monarchy i udostępnia część swoich 600 pomieszczeń dla zwiedzających. Goście mogą zobaczyć apartamenty reprezentacyjne z wyposażeniem rokokowym i barokowym, skarbiec przechowujący korony i berła z pięciu stuleci oraz gabinet numizmatyczny prezentujący monety skandynawskie od czasów średniowiecza. Budynek wzniesiony między 1697 a 1754 rokiem w stylu włoskiego baroku stoi na skraju starego miasta na wyspie Stadsholmen. Zmiana warty odbywa się codziennie na dziedzińcu zewnętrznym, gdzie mieści się także muzeum królewskiej zbrojowni. Instytucja dokumentuje historię szwedzkiej monarchii i jej rezydencji od założenia do czasów współczesnych.

Skansen to muzeum na wolnym powietrzu zgromadzające 150 zabytkowych budynków z całej Szwecji na wyspie Djurgården. Otwarte w 1891 roku miejsce prezentuje domy, warsztaty i gospodarstwa z XIV do XX wieku przeniesione z ich pierwotnych regionów. Rzemieślnicy demonstrują tradycyjne techniki takie jak dmuchanie szkła, piekarstwo i garncarstwo. Zwierzyniec z gatunkami nordyckimi uzupełnia ofertę.

Muzeum na Djurgården prezentuje oryginalne kostiumy, złote płyty, instrumenty i instalacje interaktywne dokumentujące szwedzką grupę popową, która wydała dziewięć albumów studyjnych między 1972 a 1982 rokiem. Wystawa śledzi karierę Agnethy Fältskog, Björna Ulvaeusa, Benny'ego Anderssona i Anni-Frid Lyngstad poprzez przedmioty osobiste i sprzęt nagraniowy ze studia Polar Studios w Sztokholmie. Odwiedzający mogą tworzyć własne nagrania w odtworzonej kabinie dźwiękowej i aktywować cyfrowe awatary czterech członków na rekonstrukcji sceny.

Musée d'Art Moderne prezentuje dzieła Salvadora Dalí, Pabla Picassa i Marcela Duchampa obok prac współczesnych szwedzkich artystów. To muzeum na Djurgården dokumentuje rozwój sztuki nowoczesnej od początku XX wieku do dziś. Stała ekspozycja obejmuje obrazy, rzeźby, fotografie i instalacje ze zbiorów własnych. Budynek został zaprojektowany specjalnie z myślą o prezentacji sztuki nowoczesnej i uzupełnia historyczne muzea wyspy. Rotacyjne wystawy czasowe rozszerzają program o aktualne stanowiska skandynawskich i międzynarodowych artystów.

Ta wyspa w obrębie Sztokholmu koncentruje kilka ważnych muzeów na powierzchni około 2,8 kilometra kwadratowego, w tym Muzeum Vasa z siedemnastowiecznym okrętem wojennym o tej samej nazwie, skansen Skansen prezentujący 150 zabytkowych budynków z całej Szwecji oraz ABBA The Museum. Park rozrywki Gröna Lund otwarto w 1883 roku i funkcjonuje on na ograniczonym terenie pomiędzy istniejącymi budynkami. Wyspa zachowuje również tereny zielone i kilka siedemnastowiecznych budynków pochodzących z okresu, gdy obszar ten służył jako królewskie tereny łowieckie.

Fotografiska zajmuje przebudowany budynek przemysłowy nad wodą i prezentuje rotacyjne wystawy fotograficzne artystów międzynarodowych i szwedzkich. Struktura z początku XX wieku mieści cztery przestrzenie wystawiennicze na kilku piętrach oraz restaurację na dachu z widokiem na port. Instytucja organizuje rocznie około dwudziestu wystaw obejmujących fotografię portretową, fotoreportaż i pracę dokumentalną.

Nobelmuseet dokumentuje historię Nagrody Nobla od jej ustanowienia w 1901 roku przez Alfreda Nobla. Stała ekspozycja przedstawia przedmioty osobiste i dokumenty ponad 900 laureatów w dziedzinie fizyki, chemii, medycyny, literatury i pokoju. Zwiedzający mogą prześledzić, jak działa proces selekcji i jakie przełomy naukowe lub dzieła literackie doprowadziły do wyróżnienia. Muzeum znajduje się na Starym Mieście i prezentuje również nagrania filmowe z corocznej ceremonii w Sali Koncertowej w Sztokholmie.

Ratusz Sztokholmu pełni od 1923 roku funkcję siedziby władz miejskich i przestrzeni ceremonialnej, położony na wschodnim krańcu wyspy Kungsholmen. Architekt Ragnar Östberg zaprojektował 106-metrową wieżę zbudowaną z ośmiu milionów czerwonych cegieł i zwieńczoną trzema złotymi koronami. Wewnątrz Błękitna Sala przyjmuje bankiet noblowski każdego 10 grudnia, podczas gdy Złota Sala prezentuje 18 milionów mozaikowych kafli przedstawiających sceny ze szwedzkiej historii. Budynek mieści biura rady miejskiej i otwiera swoje sale na zwiedzanie z przewodnikiem, które obejmuje dostęp do sal obrad rady, wejście na wieżę z widokiem na miasto oraz dziedziniec z arkadami.

Park Haga zajmuje 145 hektarów na północ od centrum Sztokholmu i był rozwijany od 1780 roku jako angielski park krajobrazowy dla króla Gustawa III. Teren zawiera kilka historycznych budowli, w tym pawilon miedziany z wnętrzami neoklasycznymi, dom motyli z gatunkami tropikalnymi oraz świątynię echa zbudowaną pod koniec XVIII wieku. Park funkcjonuje jako publiczna przestrzeń rekreacyjna z oznakowanymi szlakami turystycznymi przez lasy mieszane i wzdłuż brzegu jeziora Brunnsviken, podczas gdy część obszaru pozostaje własnością królewską i jest wykorzystywana przez szwedzką rodzinę królewską.

Muzeum gromadzi znaleziska archeologiczne dokumentujące 10 000 lat historii szwedzkiej, od narzędzi epoki kamienia po średniowieczną sztukę kościelną. Kolekcja obejmuje ponad 10 milionów obiektów, w tym ponad 3000 złotych przedmiotów z epoki wikingów. Sala Złota prezentuje naszyjniki, bransolety i monety z kilku stuleci. Galerie tematyczne pokazują przedmioty codziennego użytku, broń i artefakty religijne, które odtwarzają wzorce osadnicze i szlaki handlowe między Morzem Bałtyckim a Konstantynopolem. Muzeum znajduje się w pobliżu wyspy Djurgården i należy do głównych instytucji archeologicznych Sztokholmu.

Muzeum zajmuje podziemne przestrzenie pod płaskowyżem Norrbro i prezentuje znaleziska archeologiczne dokumentujące średniowieczny rozwój Sztokholmu od XIII do XVII wieku. Kolekcja obejmuje fundamenty murów miejskich z 1530 roku, przedmioty codziennego użytku z dzielnic kupieckich, monety i narzędzia oraz pełnowymiarowe rekonstrukcje domów mieszkalnych i warsztatów rzemieślniczych. Jedna sekcja dokumentuje czarną śmierć, która w 1350 roku zabiła jedną trzecią ludności miasta, poprzez instrumenty medyczne i ówczesne pisma.

Dzielnica SoFo rozciąga się na południe od ulicy Folkungagatan w dzielnicy Södermalm i tworzy obszar z niezależnymi sklepami, lokalami vintage, kawiarniami i restauracjami. Ulice między Nytorget a Skanstull pokazują ewolucję tej dawnej dzielnicy robotniczej, która od lat 2000. przyciąga studia projektowe i małe butiki. Zwiedzający znajdą tu lokalne marki modowe, antykwariusze i skandynawskie meble, podczas gdy oferta gastronomiczna obejmuje od tradycyjnych szwedzkich cukierni po kuchnie międzynarodowe. Architektura składa się głównie z budynków mieszkalnych z końca XIX wieku.

Pałac Drottningholm służy jako stała rezydencja szwedzkiej rodziny królewskiej od 1981 roku, a jego reprezentacyjne apartamenty pozostają otwarte dla zwiedzających. Zbudowany w latach 60. XVII wieku na wyspie Lovön, 11 kilometrów na zachód od centrum Sztokholmu, ten barokowy pałac łączy francuskie ogrody formalne z jednym z najstarszych wciąż działających teatrów w Europie. Zespół pałacowy otrzymał status obiektu dziedzictwa UNESCO w 1991 roku jako pierwszy szwedzki obiekt kulturowy i obejmuje cztery główne budowle: główny pałac, teatr dworski z 1766 roku z oryginalną maszynerią sceniczną, chiński pawilon Kina Slott z 1769 roku oraz francuski ogród z brązowymi rzeźbami z XVII wieku. Sale dostępne dla publiczności prezentują umeblowanie z trzech stuleci, podczas gdy para królewska zajmuje południowe skrzydła.

Östermalms Saluhall należy do zachowanych hal targowych z czasów, gdy Sztokholm modernizował swoją sieć dystrybucji żywności. Budynek otwarty w 1888 roku ponownie rozpoczął działalność w 2020 roku po pracach renowacyjnych i gromadzi około 30 straganów na 2.500 metrach kwadratowych, które sprzedają produkty regionalne: mięso renifera i łosia z Laponii, homary z zachodniego wybrzeża, ser z Gotlandii oraz wędzone ryby. Kilka restauracji i ladów oferuje dania przygotowywane na miejscu, które łączą szwedzkie przepisy z importowanymi specjałami.

Ten miejski ogród na Djurgården funkcjonuje jako gospodarstwo ekologiczne od 1984 roku na około 5 hektarach. Teren obejmuje grządki warzywne, drzewa owocowe i szklarnie, gdzie uprawia się różne rośliny według tradycyjnych szwedzkich metod. Kawiarnia przygotowuje dania z produktów z własnego gospodarstwa. Ogród znajduje się 15 minut spacerem od Muzeum Vasa i jest otwarty od maja do września. Zwiedzający mogą spacerować po obszarach uprawnych i odwiedzić sklep gospodarczy sprzedający sadzonki i artykuły ogrodnicze.

Szwedzka Biblioteka Narodowa zarządza od 1661 roku jednym z największych zbiorów dokumentów w Skandynawii, liczącym ponad 18 milionów pozycji. Instytucja gromadzi historyczne manuskrypty od IX wieku, trzy miliony druków, 350 tysięcy map oraz rozległe archiwa dźwiękowe dokumentujące szwedzką muzykę i historię językową. Czytelnia w głównym budynku przy Humlegården zapewnia dostęp do pierwszych wydań literatury szwedzkiej i jednej z najobszerniejszych w Europie kolekcji z zakresu filologii nordyckiej. Naukowcy mogą zapoznać się ze średniowiecznymi rękopisami, w tym kopiami islandzkich sag i tekstów liturgicznych z XIII wieku, a także zdigitalizowanym archiwum prasowym zawierającym wszystkie gazety wydawane w Szwecji od 1645 roku.

Skyview Globen obsługuje dwie szklane gondole poruszające się po zewnętrznej stronie Ericsson Globe Arena, które wznoszą zwiedzających na 130 metrów nad poziomem morza w ciągu sześciu minut. Z tej wysokości widok rozciąga się na czternaście wysp Sztokholmu, jego historyczne dzielnice i otaczający archipelag. Obiekt został otwarty w 2010 roku i wykorzystuje architekturę sferycznego budynku ukończonego w 1989 roku, który mierzy 110 metrów średnicy i stanowi największą hemisferyczną konstrukcję na świecie. Każdy przejazd trwa około 20 minut wraz z czasem spędzonym na szczycie. Gondole kursują codziennie z ograniczoną pojemnością do 16 osób na kurs.

Junibacken dokumentuje szwedzką literaturę dziecięcą poprzez wystawy, przejazd pociągiem przez sceny literackie i rotacyjne przedstawienia teatralne. Centrum na Djurgården koncentruje się na dziełach rodzimych autorów i oferuje interaktywne strefy, gdzie zwiedzający mogą poznać opowieści kształtujące szwedzkie dzieciństwo od pokoleń.

Millesgarden prezentuje dzieła rzeźbiarza Carla Millesa w zespole pracowni, przestrzeni mieszkalnych i tarasów na świeżym powietrzu, które artysta projektował od 1906 roku. Kolekcja obejmuje ponad 200 rzeźb z brązu i elementów z marmuru rozmieszczonych wśród basenów, fontann i platform schodkowych. Wyższe poziomy oferują widoki przez Lidingö aż do zatoki sztokholmskiej. Oprócz monumentalnych grup figuralnych teren zachowuje przedmioty osobiste oraz dzieła Auguste'a Rodina, które Milles nabył podczas swoich lat w Stanach Zjednoczonych.

To muzeum przedstawia 10 000 lat historii Szwecji poprzez chronologiczną wystawę obejmującą okres od epoki kamienia do XVI wieku. Kolekcja zawiera ponad 200 kilogramów przedchrześcijańskich przedmiotów ze złota, w tym rytualne obroże z epoki brązu i monety bizantyjskie. Sala wikińska prezentuje broń, narzędzia i kamienie runiczne z VIII do XI wieku, podczas gdy sekcja średniowieczna gromadzi malowane ołtarze i szaty liturgiczne z nieczynnych kościołów. Złota Komnata w piwnicy przechowuje skarby odzyskane z wykopalisk w całej Szwecji.

Muzeum Hallwyl mieści się w rezydencji z 1898 roku, którą rodzina Hallwyl wybudowała jako dom mieszkalny i przestrzeń wystawienniczą dla swoich kolekcji. Właściciele gromadzili przez pięć dekad meble, tkaniny, obrazy, porcelanę i broń, eksponowane dziś w 40 pomieszczeniach. Wnętrza zachowały pierwotną dekorację z rzeźbionymi boazeriami, malowanymi sufitami i elementami secesyjnymi. Budynek dysponuje instalacjami technicznymi z przełomu wieków, w tym oświetleniem elektrycznym, centralnym ogrzewaniem i jednym z pierwszych systemów telefonicznych w Sztokholmie. Zwiedzanie prowadzi przez sale recepcyjne, prywatne apartamenty oraz archiwum rodzinne, które zawiera 30 tysięcy fotografii i dokumentów.

Pawilon Gustawa III został zbudowany w 1787 roku jako królewskie schronienie w Solnie i prezentuje neoklasyczną architekturę epoki gustiańskiej. Wnętrza zachowują oryginalne wyposażenie z włoskimi marmurowymi podłogami, francuskim XVIII-wiecznym meblarstwem i dekoracjami ściennymi, które dokumentują pobyty króla. Kompaktowy budynek służył jako letnia rezydencja i ilustruje wpływ francuskiego i włoskiego wzornictwa na szwedzką kulturę dworską w okresie, gdy Sztokholm umacniał swoją pozycję jako północnoeuropejska stolica.

Ogród Bergianska łączy teren otwarty z historyczną szklarnią Edvard Anderson, która od 1900 roku mieści ponad 9000 gatunków roślin z różnych stref klimatycznych. Obiekt należy do Uniwersytetu Sztokholmskiego i służy zarówno badaniom botanicznym, jak i ochronie gatunków zagrożonych. Przeszklone hale grupują rośliny śródziemnomorskie, palmy tropikalne i paprocie z lasów deszczowych. Na zewnątrz gatunki nordyckie rosną w rabatach tematycznych uporządkowanych według regionów geograficznych. Instytut badawczy dokumentuje adaptacje roślin do różnych środowisk i regularnie otwiera swoją kolekcję dla zwiedzających. Szklarnia Bergianska znajduje się w narodowym parku miejskim Ekoparken i jest dostępna środkami transportu publicznego z centrum.

Królewska Opera Szwedzka założona w 1773 roku prezentuje produkcje operowe, spektakle baletowe i koncerty w neobarokowym gmachu zbudowanym w latach 1891-1898 według planów Axela Anderberga na placu Gustav Adolf. Teatr dysponuje główną salą na 1.200 miejsc i dwoma mniejszymi scenami do produkcji kameralnych. Instytucja utrzymuje własną orkiestrę, zespół baletowy i chór operowy, które wykonują około 200 przedstawień w sezonie w repertuarze obejmującym dzieła od baroku po współczesność. Pozłacana widownia zachowuje pierwotne wyposażenie z historycznymi żyrandolami i trzema poziomami lóż. Wycieczki z przewodnikiem w kilku językach wyjaśniają architekturę i umożliwiają dostęp do sal prób oraz warsztatów kostiumowych i scenograficznych.

Musée des Sciences et Technologies dokumentuje rozwój przemysłowy Szwecji ze szczególnym uwzględnieniem transportu, energii i komunikacji. Wystawy prezentują historyczne maszyny, innowacje techniczne i przedmioty codziennego użytku z kilku stuleci. Zwiedzający mogą uczestniczyć w interaktywnych eksperymentach i obserwować demonstracje naukowe. Muzeum znajduje się poza centrum i dodaje techniczną perspektywę do kulturalnych zbiorów miasta.

Ten bar utrzymuje temperaturę wewnętrzną -5°C przez cały rok. Meble i naczynia do picia są wyrzeźbione z bloków lodu pozyskiwanych z rzeki Torne w północnej Szwecji. Ściany, stoły i siedzenia również wykonano z lodu i są regularnie odnawiane. Odwiedzający otrzymują ciepłe peleryny i izolowane rękawice na czas pobytu, który jest ograniczony do 40 minut. Koncepcja dodaje do muzealnego krajobrazu Sztokholmu całoroczną atrakcję łączącą rzeźbę lodową z gastronomią.

Muzeum Nordyckie dokumentuje szwedzkie życie codzienne i tradycje kulturowe na czterech kondygnacjach, obejmując okres od XVI wieku do czasów współczesnych. Zbiory obejmują meble, tekstylia, sztukę ludową i przedmioty gospodarstwa domowego zebrane z całej Szwecji. Wystawy badają wzorce mieszkaniowe, zwyczaje świąteczne, stroje regionalne i ewolucję szwedzkiego designu. Budynek w stylu renesansu otwarto w 1907 roku na wyspie Djurgården i przechowuje ponad 1,5 miliona obiektów w swoim archiwum.

Waldemarsudde mieści kolekcję sztuki księcia Eugena, najmłodszego syna króla Oskara II, który mieszkał i pracował tutaj od 1905 roku aż do śmierci w 1947 roku. Posiadłość na Djurgården obejmuje główny budynek, w którym książę urządził swoją rezydencję i pracownię, oraz galerię zbudowaną w 1913 roku, która prezentuje jego osobistą kolekcję ponad 2000 obrazów i rzeźb szwedzkich artystów. Wystawa dokumentuje szwedzką produkcję artystyczną z lat 1880-1940 z pracami Andersa Zorna, Carla Larssona i Bruna Liljeforsa, wraz z własnymi pejzażami księcia. Otaczający ogród rozciąga się na 8 hektarach i prezentuje około 80 rzeźb wzdłuż ścieżek prowadzących do wody.

Szwedzki parlament obraduje w tym neoklasycystycznym budynku na wyspie Helgeandsholmen w centrum Sztokholmu. Jednoizbowa legislatura liczy 349 członków wybieranych w systemie proporcjonalnym i zajmuje ten budynek od 1905 roku. Zwiedzający mogą wziąć udział w oprowadzaniu po sali plenarnej, salach komisji i zabytkowych częściach gmachu. Architektura łączy elementy klasyczne z funkcjonalnym projektem i położona jest między starym miastem a nowoczesnym centrum, połączona kilkoma mostami.