Wyżyny szkockie: Ukryte miejsca, odizolowane góry i odległe wioski

Te góry w Wester Ross składają się z czerwonego piaskowca i osiągają wysokości około 1.000 metrów. Formacje powstały około 750 milionów lat temu i należą do najstarszych struktur skalnych w Szkocji. Kilka szlaków prowadzi przez rezerwat przyrody, w tym trasy na Beinn Eighe i Liathach. Strome zbocza i wąskie granie wymagają doświadczenia w górskich wędrówkach. Ze szczytów rozciąga się widok na Loch Torridon i okoliczne doliny. Obszar znajduje się około 100 kilometrów na zachód od Inverness i jest dostępny drogą A896.

Ta górska droga wspina się na wysokość 626 metrów i zalicza się do najbardziej stromych asfaltowych tras w Szkocji. Przełęcz łączy zachodnie wybrzeże z półwyspem Applecross poprzez serię ciasnych zakrętów przecinających teren Highlands. Odcinki drogi osiągają nachylenie 20 procent. Zimowa pogoda często czyni przełęcz nieprzejezdną, a śnieg może zamykać trasę na dni lub tygodnie.

Ta wioska na wschodnim wybrzeżu Harris pozostawała bez dostępu drogowego do 1989 roku, zmuszając mieszkańców i odwiedzających do polegania na sześciokilometrowej ścieżce przybrzeżnej do Tarbert. Stary szlak pocztowy biegnie wzdłuż klifów z widokiem na Minch, łącząc osadę z resztą wyspy. Dziś jednotorowa droga dociera do wioski, ale szlak pieszy pozostaje popularną trasą dla tych, którzy eksplorują odległy teren przybrzeżny Harris.

Ten półwysep pozostaje jednym z nielicznych regionów Szkocji bez połączenia drogowego z lądem. Półwysep Knoydart jest dostępny wyłącznie łodzią lub poprzez wielogodzinne szlaki piesze i zamieszkuje go około stu stałych mieszkańców. Trzy góry przekraczają 900 metrów, a kilka jezior słodkowodnych zajmuje doliny między szczytami. Obszar otrzymuje zaopatrzenie promem z Mallaig, a izolacja utrzymała funkcjonującą społeczność, która istnieje od dziesięcioleci bez bezpośredniego dostępu drogowego.

Small Isles leżą u wybrzeży zachodniego wybrzeża Szkocji i składają się z czterech zamieszkanych wysp: Rum, Eigg, Muck i Canna. Rum rozciąga się na około 105 kilometrów kwadratowych i jest domem dla populacji kilku tysięcy jeleni szlachetnych. Na Eigg wznosi się Sgùrr na wysokość 393 metrów jako formacja skalna z pitchstone. Muck liczy około 30 stałych mieszkańców i stanowi najbardziej wysuniętą na południe wyspę grupy. Canna służy jako punkt nawigacyjny dla żeglugi przybrzeżnej i posiada naturalny port. Połączenia promowe z Mallaig łączą wyspy, z czasami przeprawy wynoszącymi od 45 minut do dwóch godzin w zależności od celu.

Coire Lagan to cyrk lodowcowy wykuty w sercu gór Cuillin na wyspie Skye, wyrzeźbiony przez lód podczas ostatniego okresu glacjalnego w ciemnej skale gabrowej. Cyrk znajduje się na wysokości około 600 metrów i jest otoczony stromymi skalnymi ścianami wznoszącymi się o kolejne 300 metrów. Niewielkie jezioro wypełnia dno cyrku, podczas gdy okoliczne szczyty oferują widoki przez Minch na Hebrydy Zewnętrzne. Dostęp prowadzi szlakiem o długości około 4 kilometrów od Glen Brittle, przez wrzosowiska i pola głazowe.

Storr wznosi się na wyspie Skye ze swoimi charakterystycznymi iglicami skalnymi, utworzonymi przez osuwiska tysięce lat temu. Najbardziej widoczna formacja, Old Man of Storr, wznosi się około 50 metrów ponad otaczający teren. Utwardzony szlak prowadzi z parkingu przez wrzosowiska do podstawy formacji skalnych, pokrywając około 3 kilometrów w jedną stronę. Te struktury geologiczne składają się z bazaltu spoczywającego na starszych warstwach osadowych, co przyczynia się do charakterystycznej niestabilności terenu. Storr należy do Trotternish Ridge, łańcucha górskiego pochodzenia wulkanicznego, który rozciąga się wzdłuż wschodniej strony wyspy.

Ta piaszczysta zatoka leży kilka kilometrów od najbliższej drogi na północno-zachodnim wybrzeżu Sutherland. Dostęp prowadzi szlakiem pieszym o długości około sześciu kilometrów przez wrzosowiska i pustkowia. Plaża rozciąga się na prawie półtora kilometra i jest otoczona wydmami i klifami. Stos skalny wznosi się z wody w pobliżu południowego krańca zatoki. Oddalenie przyczyniło się do utrzymania niskiej liczby odwiedzających i zachowania naturalnego charakteru miejsca.

Przylądek Wrath wyznacza północno-zachodni kraniec szkockiego lądu stałego i wznosi się nad klifami, które osiągają około 120 metrów nad Atlantykiem. Latarnia morska pochodzi z 1828 roku i została zaprojektowana przez inżyniera Roberta Stevensona. Klify są siedliskiem kolonii maskonurów, alków i mew trójpalczastych podczas sezonu lęgowego od kwietnia do sierpnia. Szlak prowadzi od przystani promowej w Kyle of Durness przez półwysep Cape Wrath, który jednocześnie służy jako poligon szkoleniowy brytyjskiego Ministerstwa Obrony. Dostęp możliwy jest wyłącznie promem i minibusem, a trasa jest zamknięta podczas ćwiczeń wojskowych.

To jezioro w Ross-shire rozciąga się na 20 kilometrów i zawiera ponad 60 wysp, z których kilka porośniętych jest starożytnymi lasami sosnowymi. Otaczające góry wznoszą się na wysokość około 1000 metrów i tworzą jeden z charakterystycznych krajobrazów szkockich Highlands. Jezioro leży na obszarze ukształtowanym przez procesy polodowcowe. Kilka szlaków pieszych biegnie wzdłuż brzegów i zapewnia dostęp do zalesionych odcinków. Obszar wokół jeziora należy do oddalonych regionów Highlands, gdzie naturalna roślinność i formacje górskie rozwijały się przez tysiąclecia.

Glen Affric rozciąga się na 30 kilometrów przez Wyżynę Szkocką i obejmuje jeden z największych zachowanych kompleksów sosen kaledońskich, drzew rosnących w regionie od tysięcy lat. Obszary leśne rozprzestrzeniają się wzdłuż brzegów Loch Affric i Loch Beinn a' Mheadhoin, tworząc lasy przeplatane otwartymi wrzosowiskami. Ten rezerwat przyrody stanowi siedlisko orłów przednich, jeleni szlachetnych i innych gatunków zamieszkujących zalesione stoki i tereny wysokogórskie. Szlaki turystyczne przecinają krajobraz i łączą dolinę z okolicznymi górami, gdzie teren wznosi się powyżej 900 metrów.

Quiraing należy do mniej odwiedzanych formacji geologicznych w szkockim Highlands, położony na wschodnim zboczu Meall na Suiramach na wyspie Skye. Formacja skalna powstała w wyniku osuwiska, które pozostawiło pionowe klify i przesunięte płaskowyże. Szlaki turystyczne obejmują około 7 kilometrów przez teren, mijając wolnostojące wieże skalne i wąskie przejścia między kamiennymi ścianami. Z wyższych odcinków roztaczają się widoki na linię brzegową i wyspy przybrzeżne. Dojazd prowadzi jednokierunkową drogą z mijankami, która wije się serpentynami w górę od Staffin.

Ta rybacka wioska nad Loch Broom została założona w 1788 roku jako planowana osada dla przemysłu śledziowego. Port pozostaje czynny, z kutrami rybackimi cumującymi codziennie oraz promami odpływającymi do Stornoway na Lewis. Brukowana Shore Street biegnie równolegle do wody, obsadzona pobielonymi budynkami z XVIII wieku. Wioska służy jako baza wypadowa do północnych Highlands i na Summer Isles, grupę niezamieszkanych wysp na wybrzeżu. Populacja wynosi około 1.500 mieszkańców, liczba ta wzrasta w miesiącach letnich, gdy przybywają wędrowcy i pasażerowie łodzi.

Fairy Pools na wyspie Skye tworzą serię naturalnych kaskad i turkusowych basenów u podnóża gór Cuillin. Zimna woda spływa z okolicznych szczytów, tworząc naturalne zbiorniki w korycie potoku Allt Coir' a' Mhadaidh. Ścieżka do tych basenów prowadzi przez wrzosowiska i oferuje widoki na postrzępione szczyty Cuillin. Kolor wody wynika z obecności minerałów w skale oraz załamania światła w czystej górskiej wodzie. W słoneczne dni niektórzy odwiedzający kąpią się w lodowatych basenach, choć temperatura wody rzadko przekracza 10 stopni Celsjusza nawet latem.

Ten zamek zajmuje niewielką wyspę pływową, gdzie zbiegają się trzy ramiona morza, około 13 kilometrów na wschód od wyspy Skye. Kamienny most łukowy zbudowany na początku XX wieku łączy Eilean Donan ze stałym lądem. Pierwotna forteca pochodzi z XIII wieku, wzniesiona jako pozycja obronna przeciwko najazdom skandynawskim. Po zniszczeniu w 1719 roku podczas powstań jakobickich ruiny pozostawały nietknięte przez dwa stulecia. Odbudowa rozpoczęła się w 1912 roku, kierując się historycznymi planami odkrytymi w Edynburgu. Kompleks obejmuje centralną wieżę mieszkalną, otaczające mury oraz mały dziedziniec z widokiem na Loch Duich, Loch Long i Loch Alsh. Struktura dokumentuje średniowieczną szkocką architekturę fortyfikacyjną oraz historię klanów zachodnich Highlands.

Ta granitowa wieża o wysokości 36 metrów oznacza najbardziej wysunięty na zachód punkt lądu brytyjskiego i została zbudowana w 1849 roku, by prowadzić statki przez niebezpieczne przejście między szkockim wybrzeżem a Hebridami. Światło zostało zautomatyzowane w 1988 roku i od tego czasu wysyła sygnał nad morze co 20 sekund. Obiekt obejmuje centrum dla zwiedzających umieszczone w dawnych domach strażników, które dokumentuje historię żeglugi wzdłuż tego wybrzeża. Otaczający półwysep Ardnamurchan dociera się jednotorową drogą, która wije się przez 40 kilometrów przez niezamieszkany teren. Z platformy latarni morskiej rozciąga się widok na wyspy Mull, Coll i Eigg, a przy jasnej pogodzie aż do Hebryd Zewnętrznych.

An Teallach wznosi się na wysokość 1062 metrów i tworzy kilka szczytów wzdłuż grzbietu z czerwonego piaskowca o długości trzech kilometrów w północnej Szkocji. Góra należy do odizolowanych szczytów szkockich wyżyn, regionu obejmującego tysiące kilometrów kwadratowych górskiego terenu, który pozostaje słabo zaludniony. Wspinacze korzystają z różnych tras wzdłuż grzbietu, przy czym wejścia prowadzą przez strome ściany skalne i wąskie przejścia. Czerwony piaskowiec powstał setki milionów lat temu i określa wygląd masywu. Dostęp prowadzi utwardzonymi ścieżkami przez wrzosowiska położone kilka kilometrów od najbliższej drogi.

Ten betonowy wiadukt kolejowy ukończony w 1898 roku rozciąga się na 380 metrów i wznosi się 30 metrów nad dnem doliny. Konstrukcja podtrzymuje pociągi linii West Highland i ukazuje inżynierię konieczną do połączenia odległych regionów Highlands z Glasgow, gdzie pociągi wciąż przemierzają tę trasę przez krajobraz gór i jezior.

To jezioro słodkowodne rozciąga się na 28 kilometrów przez góry szkockich Highlands, położone między zalesionymi stokami a gołymi szczytami. Orły przednie gnieżdżą się w okolicznych lasach, podczas gdy łososie przemieszczają się po wodzie. Jezioro tworzy jeden z najdłuższych akwenów w regionie i wyznacza naturalną granicę między różnymi grupami górskimi. Okolica wykazuje ślady dawnych osad, a kilka szlaków pieszych prowadzi do punktów widokowych nad wodą. Loch Shiel pozostaje z dala od głównych szlaków komunikacyjnych i jest eksplorowane głównie łodzią.

Ta wioska rybacka położona nad Loch Carron około 10 kilometrów od Kyle of Lochalsh korzysta z Prądu Zatokowego, który tworzy tu łagodniejszy klimat. Palmy rosną wzdłuż nabrzeża, podczas gdy chroniona zatoka przyciąga foki regularnie pojawiające się na skałach. Rejsy łodzią prowadzą do pobliskich wysp, a ścieżki przybrzeżne biegną wzdłuż linii brzegowej. Osada rozwinęła się jako port rybacki w XVIII wieku i później stała się miejscem zdjęciowym kilku produkcji telewizyjnych i filmowych.

Wodospady Glomach spadają na 113 metrów w stromym wąwozie w zachodnich Highlands, około 16 kilometrów na południowy wschód od Dornie. Górska ścieżka prowadzi przez 2,5 kilometra przez krajobraz Kintail, z kilkuset metrami przewyższenia dla wędrowców. Przepływ wody zmienia się znacznie w zależności od opadów, a dostęp wymaga ostrożności na śliskich odcinkach podczas wilgotnych warunków. Te odludne wodospady należą do najwyższych w Szkocji i pokazują siły geologiczne, które ukształtowały teren Highlands.

Gorges de Corrieshalloch to wąwóz o głębokości 60 metrów w północnych Highlands szkockich, gdzie wodospad Measach spada do wąskiej doliny otoczonej zalesionymi zboczami. Most wiszący zbudowany w 1874 roku przepina wąwóz i oferuje widok na wodospad oraz otaczającą geologię. Wąwóz został wykształcony przez wody lodowcowe podczas ostatniej epoki lodowcowej, wycinając głębokie kanały w miększych warstwach skalnych. Ścieżka spacerowa prowadzi z parkingu do mostu i kilku punktów widokowych wzdłuż krawędzi. Ta formacja geologiczna znajduje się na południowy wschód od Ullapool przy drodze do Inverness i stanowi jeden z przykładów postglacjalnego kształtowania krajobrazu w tym odległym obszarze Highlands.

Ben Hope wznosi się na 927 metrów jako odizolowany szczyt w północnym Sutherland, wyznaczając najbardziej wysunięty na północ Munro Szkocji. Wejście rozpoczyna się przy Loch Hope i prowadzi przez otwarte wrzosowiska, zanim strome trawiaste zbocza prowadzą na skalisty płaskowyż szczytowy. Z góry widoki rozciągają się nad torfowiskami Flow Country, ku północnemu wybrzeżu, a w pogodne dni aż do Orkadów. Eksponowane położenie sprawia, że góra jest narażona na zmiany pogody, a mgła może szybko się pojawić.

Summer Isles rozciągają się na wodach u wybrzeża północno-zachodniego i składają się z 17 małych wysp, z których większość jest niezamieszkana. Kilka wysp osiąga wysokość około 130 metrów nad poziomem morza. Archipelag służy jako siedlisko dla ptaków morskich i fok, które znajdują schronienie na skalistych występach i w chronionych zatokach. Główna wyspa, Tanera Mòr, była stale zamieszkana do lat trzydziestych dwudziestego wieku i mieściła niewielką społeczność rybacką. Obecnie tylko kilka osób mieszka tam w miesiącach letnich. Wyspy położone są w obrębie morskiego obszaru chronionego obejmującego wody wokół archipelagu. Rejsy łodzią z Ullapool zapewniają dostęp do niektórych wysp i oferują wgląd w naturalne siedliska tego odległego krajobrazu.

Te kamienne schody zostały wykute w XVIII wieku, aby transportować śledzie z małego portu u podnóża klifów do solni na płaskowyżu powyżej. 330 stopni schodzi 75 metrów przez ścianę skalną i były używane przez rybaczki, które codziennie wspinały się w górę i w dół, niosąc ciężkie kosze na plecach. Port poniżej zapewniał schronienie małym łodziom podczas sezonu połowów śledzi w XIX wieku, kiedy ten odcinek wybrzeża Caithness zależał ekonomicznie od połowów. Schody pozostają dziś przejezdne i pokazują fizyczne wymagania, z jakimi borykali się mieszkańcy tego odległego wybrzeża Highlands.

Ten starożytny las sosnowy w szkockim Highlands rozciąga się na dwunastu kilometrach kwadratowych wzdłuż krawędzi Rannoch Moor. Forêt Noire de Rannoch zachowuje pozostałości pierwotnego lasu kaledońskiego, który niegdyś pokrywał znaczną część Szkocji. Sosny zwyczajne dominują w warstwie koron drzew, podczas gdy runo leśne chroni rzadkie gatunki roślin, w tym linnea północna i gnieźnik pełzający. Fauna obejmuje jelenie szlachetne, cietrzewie, krzyżodzioba szkockiego i sporadycznie kuny leśne. Las znajduje się na wysokości około 300 metrów i wykazuje charakterystyczne cechy lasów Highlands, z pokrytymi mchem skałami i rozproszonymi brzozami pomiędzy dominującymi sosnami.

Plaża Luskentyre rozciąga się na trzy kilometry wzdłuż zachodniego wybrzeża Harris, tworząc jeden z największych ciągłych obszarów piaszczystych na Hebrydach Zewnętrznych. Wydmy wznoszą się na wysokość 40 metrów nad poziomem morza i graniczą z równinami pływowymi, które podczas odpływu rozciągają się na kilkaset metrów. Woda wykazuje turkusową barwę ze względu na jasne piaszczyste dno i niską zawartość osadów. Plaża znajduje się na końcu jednokierunkowej drogi i otrzymuje piasek z rozdrobnionych muszli, co wyjaśnia biały wygląd. Podczas odpływu ławice piaskowe łączą zatokę z pobliskimi wyspami.

Ta rezydencja z czerwonego piaskowca została zbudowana w 1897 roku przez George'a Bulougha na wyspie Rum i znajduje się obecnie na zachodnim wybrzeżu szkockich Highlands. Budynek zawiera meble z epoki edwardiańskiej oraz salę balową z organami mechanicznymi. Posiadłość dokumentuje styl życia zamożnych przemysłowców z końca XIX wieku i położona jest na jednej z najbardziej odizolowanych zamieszkanych wysp Hebrydów Wewnętrznych, dostępnej wyłącznie promem.

Ta zatoka leży na zachodnim wybrzeżu Ross and Cromarty i charakteryzuje się czerwonawym piaskiem pochodzącym z formacji piaskowca zawierającego żelazo w okolicy. Woda jest wystarczająco czysta do pływania, choć temperatura pozostaje chłodna przez cały rok. Z zatoki widać Summer Isles, grupę małych wysp położonych około 3 kilometry od brzegu. Do zatoki prowadzi droga lokalna, a dostęp do plaży wymaga krótkiego spaceru. Obszar stanowi część mniej zaludnionych odcinków zachodniego wybrzeża Szkocji.

Cul Mor wznosi się na wysokość 849 metrów w regionie Assynt w szkockich Highlands i powstał z piaskowca torrydońskiego pochodzącego sprzed ponad miliarda lat. Szlak na szczyt prowadzi przez otwarte wrzosowiska i oferuje widoki na sąsiednie szczyty, w tym Suilven i Stac Pollaidh. Czerwonawe warstwy piaskowca tej góry odzwierciedlają starożytną geologię tego odizolowanego obszaru. Wejście i zejście zazwyczaj zajmują kilka godzin i prowadzą przez teren ukształtowany przez działalność lodowcową, która wyrzeźbiła doliny i kotły lodowcowe północno-zachodnich Highlands.