Tajne miejsca wojskowe i podziemne obiekty na świecie

Raven Rock Mountain Complex to podziemne centrum dowodzenia wykute głęboko w skale Appalachów. Obiekt powstał w czasach zimnej wojny, by chronić przywództwo Stanów Zjednoczonych w sytuacjach kryzysowych. Masywne stalowe drzwi zamykają wejścia, a tunele ciągną się przez kilometry wewnątrz góry. W środku znajdują się biura, pomieszczenia komunikacyjne i urządzenia do samodzielnego funkcjonowania. Baza leży z dala od publicznych dróg, otoczona gęstym lasem i zamkniętym terenem wojskowym. Do dziś kompleks pozostaje aktywny i służy jako alternatywna lokalizacja operacji wojskowych.

Cheyenne Mountain Space Force Station to podziemna baza wojskowa zbudowana wewnątrz góry w Górach Skalistych. Powstała w okresie zimnej wojny, aby chronić centra dowodzenia i kontroli przed atakami jądrowymi. Instalacja znajduje się głęboko w skale i mieści pomieszczenia do monitorowania przestrzeni powietrznej i kosmicznej. Grube stalowe drzwi pancerne zabezpieczają wejścia, a wewnętrzne komory spoczywają na ogromnych sprężynach absorbujących wstrząsy. Dziś stacja obsługuje systemy wczesnego ostrzegania i śledzi satelity. Dostęp jest surowo zabroniony, a baza pozostaje jedną z najbardziej znanych tajnych instalacji amerykańskich sił zbrojnych.

To podziemne centrum operacyjne w Wirginii zostało zbudowane, aby chronić urzędników rządowych podczas katastrof narodowych. Obiekt znajduje się głęboko w górze i posiada autonomiczne systemy zasilania, wody i łączności. Zawiera dormitoria, biura i pomieszczenia kontrolne. Centrum powstało w czasie zimnej wojny i pozostaje aktywne dla planowania kryzysowego. Dostęp jest ściśle kontrolowany, a teren jest stale strzeżony.

Ta baza okrętów podwodnych znajduje się w Gadżyjewie na wybrzeżu Morza Barentsa na Półwyspie Kolskim w Rosji. Skalisty służy rosyjskiej marynarce jako obiekt dla okrętów podwodnych atomowych od lat 1960. Kompleks obejmuje podziemne nabrzeża, strefy konserwacyjne i infrastrukturę wojskową wydrążoną w skale. Okręty podwodne wpływają bezpośrednio do chronionych sekcji pod górą. Teren pozostaje strefą zamkniętą z dostępem ściśle kontrolowanym.

Ten sowiecki ośrodek szkoleniowy dla załóg okrętów podwodnych znajduje się w Paldiski w Estonii i powstał w czasach zimnej wojny. Kompleks zawierał dwa reaktory lądowe do symulowania warunków na pokładzie atomowych okrętów podwodnych. Po wycofaniu sił sowieckich na początku lat 90. instalacja została zamknięta i zapieczętowana. Masywne betonowe konstrukcje budynków reaktorów pozostają widoczne wzdłuż wybrzeża i przypominają o militarnej przeszłości tego miasta.

Ten skarbiec nasion znajduje się na wyspie Spitsbergen w norweskim archipelagu Svalbard, osadzony w wiecznej zmarzlinie arktycznego zbocza górskiego. Przechowuje miliony nasion roślin z całego świata jako rezerwę biologiczną dla przyszłych pokoleń. Wejście jest widoczne z zewnątrz, ale wnętrze pozostaje szczelnie zamknięte i kontrolowane temperaturowo, chronione przez grube betonowe ściany i drzwi bezpieczeństwa.

Ta stacja w północnym Yorkshire to jeden z największych obiektów wywiadu sygnałowego poza Stanami Zjednoczonymi. RAF Menwith Hill składa się z kilku białych kopuł geodezyjnych rozmieszczonych na rozległym terenie, chroniących anteny satelitarne i sprzęt komunikacyjny. Obiekt przechwytuje sygnały elektroniczne i wspiera współpracę wywiadowczą między Stanami Zjednoczonymi a Zjednoczonym Królestwem. Teren jest ogrodzony, objęty monitoringiem wideo i stale patrolowany przez siły bezpieczeństwa. Kopuły geodezyjne, zwane również radomami, dominują w krajobrazie i są widoczne z oddali. Wewnątrz tej tajnej instalacji wojskowej personel wojskowy USA i pracownicy brytyjscy zajmują się monitorowaniem globalnej komunikacji.

Ta stacja radarowa stoi na wrzosowiskach North Yorkshire i obserwuje niebo nad północnym Atlantykiem od lat sześćdziesiątych. Trzy duże białe kopuły pierwszej generacji zostały później zastąpione piramidową konstrukcją, która teraz wyznacza krajobraz. RAF Fylingdales jest częścią sieci systemów wczesnego ostrzegania i śledzi pociski balistyczne oraz obiekty kosmiczne. Teren leży na odludnym wrzosowisku, otoczonym wrzosami i kamienistymi wzgórzami. Dostęp jest zabroniony, a wysokie ogrodzenia oznaczają granicę strefy wojskowej.

Ta forteca wojskowa w Lyonie jest częścią systemu budowli obronnych zbudowanych pod koniec XIX wieku w celu ochrony miasta. Fort znajduje się na wzgórzu i obejmuje podziemne przejścia, kazamaty oraz stanowiska artyleryjskie wykute w skale. Miejsce pokazuje architekturę wojskową swoich czasów i zostało zbudowane do kontrolowania strategicznych punktów. Dziś fort stoi pusty, ale jego struktury pozostają nienaruszone i pokazują, jak takie instalacje obronne były projektowane i wykorzystywane.

Ta baza marynarki wojennej na wybrzeżu Atlantyku znajduje się na południe od Mar del Plata w strefie wojskowej o ograniczonym dostępie. Obiekt służy argentyńskiej marynarce jako centrum szkoleniowe i port dla okrętów wojennych. Na jego terenie stoją koszary, warsztaty, magazyny i budynki administracyjne. Kilka pomostów rozciąga się w ocean, gdzie cumują statki i są one serwisowane. Część instalacji jest podziemna i obejmuje chronione pomieszczenia do komunikacji i operacji. Kompleks jest ogrodzony, a straże kontrolują drogi dojazdowe. Z zewnątrz widoczne są jedynie główne budynki i struktury portowe.

Ta dawna stacja naziemna w Australii Południowej służyła niegdyś do wojskowego nadzoru satelitarnego. Obiekt Nurrungar był częścią międzynarodowej sieci obronnej służącej do wczesnego wykrywania startów rakietowych i był eksploatowany wspólnie przez Stany Zjednoczone i Australię. Stacja stała w izolacji na pustyni, otoczona czerwoną ziemią i niskimi zaroślami. Duże anteny paraboliczne i budynki techniczne kształtowały wygląd terenu. Dziś obiekt nie jest już operacyjny, lecz struktury w dużej mierze pozostały nienaruszone i dokumentują epokę technologii nadzoru w czasie zimnej wojny.

Ta stacja komunikacji morskiej służy Stanom Zjednoczonym i Australii do komunikacji z okrętami podwodnymi na oceanie Indyjskim i Pacyfiku. Instalacja wykorzystuje maszty nadawcze o wysokości ponad 300 metrów, które nadają sygnały o niskiej częstotliwości. Została zbudowana podczas zimnej wojny i pozostaje aktywną instalacją wojskową. Dostęp jest ściśle kontrolowany i zamknięty dla publiczności.

Ta stacja monitoringu satelitarnego znajduje się w odległej dolinie na Wyspie Południowej Nowej Zelandii i została zbudowana w latach osiemdziesiątych. Stanowi część sieci ECHELON, systemu przeznaczonego do przechwytywania komunikacji międzynarodowej. Teren składa się z kilku białych kopuł geodezyjnych, które osłaniają duże anteny paraboliczne. Otaczający krajobraz jest jałowy, otoczony wzgórzami i zabezpieczony ogrodzeniem oraz strażnikami. Pozostaje aktywna i koncentruje się na przechwytywaniu transmisji satelitarnych w regionie Pacyfiku. Publiczny dostęp do stacji jest całkowicie zabroniony.

Ten fort z 11. wieku góruje nad doliną Hunza w północnym Pakistanie. Kompleks był niegdyś centrum władzy wojskowej i rezydencją lokalnych władców. Jego mury górują nad doliną i otaczającymi górami, kontrolując dostęp do regionu. Za kamiennymi murami znajdują się pomieszczenia i dziedzińce, które pokazują, jak razem żyły rodziny rządzące i straże. Dziś fort jest odrestaurowany i otwarty, choć jego rola jako umocnionej wieży wartowniczej zakończyła się wieki temu.

Ten atol na Pacyfiku służył jako poligon prób jądrowych między 1946 a 1958 rokiem. Stany Zjednoczone przeprowadziły tu ponad dwadzieścia detonacji, w tym testy broni termojądrowej. Miejscowi mieszkańcy zostali przesiedleni przed rozpoczęciem prób. Dziś zatopione statki i ślady promieniowania przypominają o tej przeszłości. Obszar pozostaje nieodpowiedni do stałego zamieszkania, choć poziomy promieniowania spadły.

Ta wojskowa instalacja testowa znajduje się w odległym pustynnym regionie zachodniego Utah i jest używana od lat 40. XX wieku do testowania broni chemicznej, biologicznej i radiologicznej. Teren rozciąga się na suchym krajobrazie płaskich równin i rozproszonych niskich gór, gdzie wojsko prowadzi eksperymenty z materiałami wybuchowymi, chmurami dymu i różnymi systemami obronnymi. Baza jest zabezpieczona ogrodzeniami i znakami ostrzegawczymi, dostęp jest całkowicie zabroniony dla publiczności. Otoczenie składa się z piasku, krzewów kolczastych i czasami pojazdów wojskowych poruszających się po nieutwardzonych drogach. Niektóre obszary zawierają repliki obcych budynków i osiedli używanych do symulacji. Powietrze jest suche, słońce jest intensywne, a noce stają się zimne. Obiekt pozostaje aktywną częścią amerykańskich badań obronnych.

Ta tajna instalacja wojskowa znajduje się na pustyni Nevada, około 134 kilometry na północny zachód od Las Vegas. Teren służy jako poligon testowy eksperymentalnych samolotów i tajnych technologii lotniczych od lat 1950. Baza jest otoczona strefami zastrzeżonymi, a przestrzeń powietrzna nad nią jest całkowicie zamknięta. Straże i tablice ostrzegawcze oznaczają granice. Odwiedzający są natychmiast zawracani. Instalacja pozostaje aktywna i kontrolowana przez armię Stanów Zjednoczonych, choć oficjalne szczegóły są skąpe.

Ta wojskowa instalacja testowa na pustyni Nevada służy od lat 1950. do prób tajnych systemów uzbrojenia i eksperymentalnych statków powietrznych. Obiekt znajduje się w odosobnionym, suchym terenie otoczonym górami i nieskończonymi przestrzeniami piasku. Testowano tu między innymi technologie niewidzialności zanim zostały ujawnione publicznie. Teren jest całkowicie ogrodzony i strzeżony przez personel wojskowy. W otaczającym regionie czasami widać w niebie nietypowe ruchy powietrzne związane z trwającymi testami. Najbliższe miasto leży około 110 kilometrów dalej, przez co region jest bardzo słabo zaludniony.

Ten wojskowy kosmodrom w Rosji służy od dziesięcioleci jako tajny poligon testowy i startowy dla rakiet balistycznych, satelitów i eksperymentalnej technologii kosmicznej. Kapustin Yar znajduje się w izolowanym regionie stepowym i zawiera podziemne bunkry, centra dowodzenia i rampy startowe wykorzystywane do strategicznych testów rakietowych. Teren jest ściśle strzeżony i niedostępny dla publiczności. Obiekt nadal odgrywa ważną rolę w rosyjskiej infrastrukturze wojskowej i kosmicznej.

Ta podziemna instalacja w Corsham została zbudowana podczas zimnej wojny jako awaryjne schronienie dla rządu brytyjskiego na wypadek wojny. Central Government War Headquarters rozciąga się na kilku poziomach pod dawnym kamieniołomem i obejmuje biura, pomieszczenia komunikacyjne, salę nadawczą BBC oraz zakwaterowanie dla tysięcy osób. Korytarze łączą strefy pracy, stołówki i instalacje techniczne. Obiekt został dezaktywowany w latach 1990, ale struktura pozostaje nienaruszona. Na powierzchni stoją zwykłe budynki, podczas gdy większość pomieszczeń znajduje się głęboko w skale. Miejsce to pokazuje, jak Wielka Brytania przygotowywała się na konflikt nuklearny.

Ten dawny ośrodek dowodzenia znajduje się około 30 kilometrów na zachód od Ottawy i został zbudowany w latach sześćdziesiątych jako schronienie podczas zimnej wojny. Podziemny kompleks miał służyć jako schronienie dla wysokich urzędników rządowych w razie ataku nuklearnego i został wykuty głęboko w skale. Obiekt zawiera grube stalowe drzwi przeciwwybuchowe, systemy filtracji powietrza oraz magazyny na zapasy żywności. Po zakończeniu zimnej wojny bunkier został wycofany z użytku, a później otwarty jako muzeum, gdzie zwiedzający mogą przejść korytarzami, salami łączności i sypialniami.

Ta prezydencka rezydencja leży w zalesionym obszarze górskim na zachód od Waszyngtonu i służy od dziesięcioleci jako osłonięte miejsce, gdzie amerykańscy prezydenci przyjmują gości i odpoczywają od oficjalnych obowiązków. Kompleks obejmuje kilka budynków z drewna i kamienia rozrzuconych po rozległym terenie strzeżonym przez personel wojskowy. Okolica jest cicha i otoczona gęstym lasem, z dala od publicznych dróg i ciekawskich spojrzeń. Spotkania z zagranicznymi przywódcami odbywają się tutaj w nieformalnej atmosferze, podczas gdy prezydent korzysta także z obiektu do odpoczynku i prywatnego czasu z dala od stolicy.

Ta instalacja prób jądrowych leży w prowincji Hamgyŏng Północny i przez dziesięciolecia była jedynym miejscem, gdzie Korea Północna przeprowadzała podziemne próby nuklearne. Między 2006 a 2017 rokiem odbyło się tu sześć potwierdzonych testów, realizowanych w głębokich tunelach wydrążonych pod górami. Obiekt składa się z kilku tuneli wbitych w stoki góry Mantap, gdzie znajdują się komory wybuchowe i drogi dojazdowe. Po ostatniej próbie w 2017 roku rząd nakazał zawalenie i zamknięcie trzech tuneli, podczas gdy międzynarodowi obserwatorzy przyglądali się operacji. Zdjęcia satelitarne pokazują od tamtej pory zawalone portale, ale pytanie, czy istnieją dodatkowe tunele lub pozostają użyteczne, pozostaje otwarte. Obszar wokół kompleksu stanowi wojskową strefę wykluczenia, otoczoną punktami kontrolnymi i obwodami bezpieczeństwa, które uniemożliwiają jakikolwiek dostęp. Krajobraz jest jałowy, ze skalistymi górami i rzadką roślinnością, a najbliższe wioski leżą kilka kilometrów dalej. Punggye-ri należy do grupy ściśle tajnych instalacji wojskowych na świecie, które powstały podczas zimnej wojny i później, gdy rządy budowały systemy obrony jądrowej głęboko pod ziemią.

Ta sieć obronna należy do największych wojskowych systemów wycofania zbudowanych w Alpach podczas II wojny światowej. Od 1940 roku rząd szwajcarski opracowywał strategię obrony najważniejszych obszarów w przypadku inwazji, wycofując wojska i zasoby w góry. National Redoubt składa się z podziemnych fortec wydrążonych w skale, połączonych tunelami i wzmocnionych grubymi betonowymi murami zaprojektowanymi, by wytrzymać ostrzał artyleryjski i bomby. Tysiące żołnierzy mogło tam działać przez miesiące, chronione w górach. Szwajcaria wykorzystała swoją geografię, by stworzyć twierdzę mającą odstraszyć najeźdźców. Wiele sekcji utrzymywano po wojnie, choć niektóre są dziś wycofane z użytku. Struktury pozostają ukryte na stokach górskich, ledwo widoczne z zewnątrz.

Ten punkt dowodzenia został zbudowany podczas zimnej wojny, aby chronić przywództwo wojskowe w przypadku konfliktu nuklearnego. Obiekt znajduje się około 60 metrów pod ziemią w dzielnicy Tagansky i składa się z sieci tuneli i pomieszczeń wykutych w skale. Grube betonowe ściany oddzielają różne sekcje, a ciężkie stalowe drzwi miały uszczelnić obiekt przed opadem radioaktywnym. Punkt dowodzenia został wycofany z użycia w latach 90. Dziś zwiedzający mogą przejść przez korytarze podczas wycieczek z przewodnikiem i zobaczyć pomieszczenia z ich wyposażeniem, w tym urządzenia komunikacyjne i obszary składowania, które dają wyobrażenie o tym, jak wyglądałoby życie pod ziemią.

Ta dawna stacja podsłuchowa znajduje się na wzgórzu w Grunewald, zbudowanym z gruzu zgromadzonego po drugiej wojnie światowej. Podczas zimnej wojny siły sojusznicze z Zachodu wykorzystywały to miejsce do przechwytywania sygnałów radiowych z Berlina Wschodniego i innych terytoriów Układu Warszawskiego. Duże białe kopuły chroniły anteny śledzące komunikację na dużych odległościach. Od wycofania sił w latach dziewięćdziesiątych budynki stoją puste, ich betonowe ściany i milczące kopuły radarowe oznaczają strategiczne znaczenie, jakie miejsce to kiedyś miało. Teren znajduje się w zalesionej okolicy na zachodnim skraju Berlina.

Ten schron znajduje się pod ruchliwą ulicą w Moskwie i pokazuje, jak Związek Radziecki przygotowywał się do wojny nuklearnej podczas zimnej wojny. Obiekt został zbudowany w latach pięćdziesiątych i służył jako chroniona sala dowodzenia dla obrony cywilnej i operacji wojskowych. Pomieszczenia wewnątrz są teraz muzeum, gdzie zwiedzający widzą urządzenia łączności, mapy, sprzęt ochronny i sypialnie. Grube ściany betonowe zostały zaprojektowane, aby blokować opad radioaktywny, podczas gdy filtry powietrza utrzymywały zamknięte środowisko przez wiele dni. Miejsce pokazuje, jak głęboko Moskwa kopała w ziemię, aby chronić kluczowe funkcje przed atakami.

Ta sztuczna platforma stoi na dwóch betonowych wieżach około dziesięciu kilometrów od wybrzeża Suffolk na otwartym morzu. Została zbudowana podczas II wojny światowej przez brytyjską marynarkę wojenną w celu obrony przed samolotami i ochrony podejścia do ujścia Tamizy. Po wojnie wojsko opuściło strukturę, a w latach sześćdziesiątych zajęła ją osoba prywatna, która później ogłosiła własne mikropaństwo. Od tego czasu istnieją flagi, paszporty i samozwańczy rząd, choć żaden kraj nigdy nie uznał roszczeń. Sama platforma składa się z dwóch pustych wież połączonych płaskim stalowym pokładem, na którym stoją kontenery transportowe i anteny. Dostęp jest możliwy tylko łodzią lub helikopterem, a wnętrze zawiera małe pomieszczenia wewnątrz betonowych słupów. Morze całkowicie otacza strukturę, a podczas złej pogody fale uderzają o podstawę.