Wyjątkowe ogrody świata: kolekcje botaniczne, architektura krajobrazowa i dziedzictwo roślinne

Ogrody Wersalskie zajmują 800 hektarów i przedstawiają francuską sztukę ogrodów formalnych z XVII wieku. Układ obejmuje geometryczne trawniki, baseny z fontannami, rzeźby z królewskiej kolekcji oraz symetryczne rabaty kwiatowe. System hydrauliczny zasila ponad 50 fontann, a Oranżeria mieści rośliny śródziemnomorskie. Projekt realizuje zasady André Le Nôtre'a z centralnymi osiami wychodzącymi z pałacu, uporządkowanymi przez aleje drzew, elementy wodne i ozdobne rabaty.

Ogrody Keukenhof prezentują na 32 hektarach około 7 milionów wiosennych kwiatów, w tym tulipany, żonkile i hiacynty. Każdej wiosny nasadzenia te przekształcają teren w pokaz holenderskich tradycji uprawy kwiatów. Ogrody powstały w 1949 roku na miejscu historycznego ogrodu warzywnego i przedstawiają zmieniające się kompozycje różnych gatunków cebulowych. Ponad trzydziestu ogrodników projektuje corocznie nowe obszary tematyczne z różnymi odmianami i kombinacjami kolorystycznymi. Teren obejmuje kilka pawilonów z wystawami kwiatowymi, a także elementy wodne i nasadzenia drzew nadające strukturę kwitnącym obszarom.

Jardin RHS Wisley to ogród o powierzchni 97 hektarów zarządzany przez Royal Horticultural Society, łączący kolekcje naukowe roślin z tematycznymi obszarami ekspozycyjnymi. Ogród obejmuje nasadzenia alpejskie, rozaria, sad owocowy oraz wyspecjalizowane kolekcje wspierające badania i edukację ogrodniczą. Miejsce służy jako poletko doświadczalne do testowania nowych odmian i metod uprawy, prezentując różne style ogrodnictwa od formalnych po naturalistyczne podejścia. Jako główny ogród Royal Horticultural Society, ta lokalizacja łączy różnorodność botaniczną z praktycznymi ogrodami demonstracyjnymi dla zwiedzających i profesjonalistów.

Brooklyn Botanic Garden rozciąga się na 8,5 hektara w metropolii i dzieli się na wyspecjalizowane obszary reprezentujące różne tradycje botaniczne i ogrodnicze. Ogród japoński został założony już w 1915 roku i prezentuje klasyczne elementy wschodnioazjatyckiego projektowania krajobrazowego ze stawami, mostami i starannie ułożonymi nasadzeniami. Aleja wiśniowa przyciąga tysiące odwiedzających każdej wiosny, gdy kwitnie około 200 drzew. Ogrody różane zawierają ponad tysiąc odmian od historycznych po nowoczesne kultywary. Dodatkowe sekcje koncentrują się na rodzimej florze północno-wschodnich Stanów Zjednoczonych z roślinami leśnymi, gatunkami preriowymi i roślinnością wodną, dzięki czemu ten miejski ogród służy zarówno celom edukacyjnym, jak i rekreacyjnym.

Ogrody Butchart rozciągają się na 20 hektarów i powstały z dawnego kamieniołomu wapienia. Teren obejmuje kilka obszarów tematycznych, w tym ogród włoski, ogród japoński, ogród różany i ogród śródziemnomorski. Centralny zapadnięty ogród zajmuje przestrzeń pierwotnego wykopu. Ogrodnicy sadzą rocznie około miliona roślin jednorocznych, byliny i cebule. Kolekcja obejmuje ponad 900 gatunków roślin kwitnących w różnych porach roku, od wiosennych kwiatów jak wiśnie i tulipany po letnie róże i jesienne dalie. Teren znajduje się przy zatoce Saanich na północ od Victorii.

Gardens by the Bay rozciąga się na 101 hektarach w Marina Bay i łączy kolekcje botaniczne ze współczesną architekturą krajobrazową. Ogród obejmuje 18 metalowych konstrukcji w kształcie drzew o wysokości od 25 do 50 metrów, które podtrzymują pionowe ściany roślinne i funkcjonują jako instalacje fotowoltaiczne. Dwie klimatyzowane szklarnie prezentują gatunki roślin z różnych stref klimatycznych: Flower Dome przedstawia florę śródziemnomorską i subtropikalną, podczas gdy Cloud Forest mieści sztuczną górę z roślinnością z tropikalnych regionów górskich. Ta instalacja demonstruje integrację życia roślinnego i nowoczesnej architektury w środowisku miejskim.

Ten ogród botaniczny prezentuje kolekcję kaktusów, palm i bambusów otoczonych kobaltowoniebieskimi budynkami oraz żółtymi i pomarańczowymi donicami. Jardin Majorelle łączy florę z różnych kontynentów z charakterystyczną paletą kolorów architektury północnoafrykańskiej. Teren został utworzony w latach dwudziestych XX wieku przez francuskiego malarza Jacquesa Majorelle i później odrestaurowany przez Yves Saint Laurent. Kolekcja roślin obejmuje ponad 300 gatunków z pięciu kontynentów, w tym liczne sukulenty, rośliny tropikalne i gatunki wodne. Niebieskie mury i pergole tworzą silny kontrast z zieloną roślinnością, łącząc orientalne projekty ogrodów z wpływami europejskimi.

Narodowy Ogród Botaniczny Kirstenbosch rozciąga się na 528 hektarów na wschodnich zboczach Góry Stołowej i prezentuje ponad 7000 gatunków roślin z Regionu Florystycznego Przylądka, jednego z najbardziej zróżnicowanych obszarów florystycznych na świecie. Obiekt łączy kolekcje naukowe z ogrodami tematycznymi, w tym ogrodem fynbos z gatunkami rodzimymi oraz sekcją roślin leczniczych. Poszczególne części ogrodu podążają za naturalnym terenem od uprawianego obszaru dolnego do rezerwatu przyrody na stokach górskich, podczas gdy ścieżki prowadzą przez wiele stref klimatycznych i oferują wgląd w roślinność Przylądka. Instytucja uczestniczy w programach ochrony zagrożonych roślin południowoafrykańskich i przyczynia się do dokumentowania regionalnej różnorodności biologicznej. Ogród służy badaniom, edukacji i stanowi publiczną przestrzeń rekreacyjną w obrębie obszaru metropolitalnego Kapsztadu.

Ten francuski ogród rozciąga się na 23 hektarach w centrum Paryża i prezentuje klasyczną architekturę krajobrazową z geometrycznie ułożonymi alejkami, rabatami kwiatowymi i trawnikami. Teren zielony został stworzony w XVII wieku dla Marii Medycejskiej i obecnie funkcjonuje jako park publiczny z licznymi rzeźbami, Fontanną Medyceuszy i Pałacem Luksemburskim. Ogród Luksemburski zawiera oranżerię, różany ogród i sady owocowe, które podążają za francuskimi tradycjami ogrodniczymi. Odwiedzający znajdą korty tenisowe, teatr lalek i place zabaw dla dzieci rozmieszczone na terenie historycznego parku.

Królewskie Ogrody Botaniczne Kew w Richmond mieszczą ponad 50.000 gatunków roślin pochodzących z różnych stref klimatycznych i kontynentów. Teren o powierzchni 132 hektarów obejmuje kilka wiktoriańskich szklarni, w tym Palm House z 1848 roku i Temperate House, w których eksponowane są rośliny tropikalne i subtropikalne. Spacer po koronach drzew pozwala zwiedzającym obserwować roślinność z wysokości 18 metrów. Ogrody służą zarówno badaniom naukowym, jak i edukacji publicznej i zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2003 roku. Kolekcje obejmują rośliny lecznicze, storczyki oraz gatunki o znaczeniu gospodarczym, dokumentując różnorodność botaniczną Ziemi.

Fairchild Tropical Botanic Garden zajmuje 83 hektary na południe od Miami i mieści jedną z najważniejszych kolekcji roślin tropikalnych poza tropików. Założony w 1938 roku ogród prezentuje ponad 3400 gatunków z Karaibów, Ameryki Łacińskiej, Afryki i Azji Południowo-Wschodniej. Kolekcja palm obejmuje ponad 600 różnych gatunków i należy do najważniejszych na świecie. Wyspecjalizowane obszary przedstawiają sagowce, owoce tropikalne, roślinność lasów deszczowych i gatunki zagrożone. Montgomery Botanical Center na terenie ogrodu zajmuje się badaniami i ochroną roślin tropikalnych. Obiekt łączy badania naukowe z edukacją publiczną i przyczynia się do ochrony światowej różnorodności roślinnej.

Ogrody willi d'Este należą do tej kolekcji jako arcydzieło włoskiego renesansowego projektowania ogrodów z XVI wieku. Położona w Tivoli posiadłość obejmuje ogrody tarasowe z około 500 urządzeniami wodnymi, w tym monumentalnymi fontannami i rozbudowanymi kaskadami. Geometryczne partery nawiązują do formalnej tradycji projektowania tego okresu i łączą elementy architektoniczne z roślinnością. Systemy hydrauliczne wykorzystują naturalne nachylenie zbocza i demonstrują umiejętności techniczne inżynierów renesansowych. Te ogrody ilustrują, jak architektura wodna i układy roślinne współpracują, tworząc jednolitą kompozycję artystyczną.

Ogród Spekulacji Kosmicznej w Dumfries zajmuje 12 hektarów i łączy koncepcje matematyczne z projektowaniem krajobrazu. Teren obejmuje geometryczne struktury, takie jak podwójne helisy DNA, fraktalne schody i faliste trawniki reprezentujące teorie naukowe z fizyki i matematyki. Utworzony w 1989 roku teren przedstawia kaskady wodne symbolizujące czarne dziury oraz spiralne wzniesienia zawierające reprezentacje galaktyk. Ogród powstał dzięki współpracy między architektem Charlesem Jencksem a jego żoną, architektem krajobrazu Maggie Keswick, i ilustruje związek między naukami przyrodniczymi a architekturą krajobrazu poprzez konkretne przestrzenne interpretacje abstrakcyjnych koncepcji.

Ogrody Zamku Arundel rozciągają się na powierzchni kilku hektarów u stóp średniowiecznych fortyfikacji z XI wieku. Te historyczne ogrody obejmują grządki warzywne, nasadzenia ziół oraz drzewa owocowe utrzymywane według tradycyjnych metod. Zespół łączy produktywne obszary ogrodowe z sekcjami ozdobnymi i demonstruje ewolucję angielskiego projektowania ogrodów przez kilka stuleci. Bliskość normandzkich murów zamkowych tworzy architektoniczne tło dla nasadzeń, które odzwierciedlają zarówno historyczne, jak i współczesne praktyki uprawowe.

Park i Pałac Sanssouci tworzą XVIII-wieczny zespół w stylu rokoka pruskiego, zlecony przez Fryderyka Wielkiego jako letnia rezydencja. Tarasowa winnica opada na 6 poziomach od głównego pałacu i demonstruje geometryczne zasady projektowania barokowej sztuki ogrodowej. Teren obejmuje kilka pawilonów, fontanny z barokowymi elementami wodnymi oraz kolekcję rzeźb opartych na klasycznych wzorach. Tarasy winnic na południe od pałacu są przerywane przez przeszklone nisze, które pierwotnie służyły do uprawy fig. Jako część tego królewskiego zespołu ogrodowego, Sanssouci dokumentuje ewolucję europejskiej architektury krajobrazu między formalną francuską tradycją ogrodową a rodzącym się angielskim projektowaniem krajobrazowym.

Suan Nong Nooch zajmuje 500 hektarów i gromadzi ponad 15000 gatunków roślin pochodzących z regionów tropikalnych. Kolekcja botaniczna obejmuje liczne palmy, storczyki i tropikalne gatunki drzew prezentowane w sekcjach tematycznych. Ten ogród łączy botanikę naukową z tajską architekturą krajobrazu, przedstawiając różne style projektowania od formalnych układów europejskich po tradycyjne elementy azjatyckie. Jako część tej międzynarodowej kolekcji ogrodów, ten ogród botaniczny demonstruje różnorodność roślinną flory Azji Południowo-Wschodniej i przyczynia się do ochrony gatunków tropikalnych.

Ogród Mistrza Sieci z XII wieku łączy architekturę, elementy wodne i roślinność zgodnie z zasadami projektowania z dynastii Ming. Należy do klasycznych ogrodów Suzhou i ilustruje w tej kolekcji chińskie tradycje projektowania ogrodów, w których elementy naturalne i struktury architektoniczne przeplatają się ze sobą. Ogród obejmuje stawy, pawilony i dziedzińce połączone krętymi ścieżkami i galeriami. Układ podąża za zasadą nakładających się perspektyw, gdzie każde przejście odsłania nowy widok na wodę i roślinność. Nasadzenia składają się z gatunków kultywowanych w ogrodach Suzhou od stuleci, w tym lotosów, sosen i bambusów.

Ogrody Powerscourt zajmują 47 akrów (19 hektarów) i łączą projekt tarasowy inspirowany Włochami z zadbanymi parkami, wodospadami i pawilonami. Formalne tarasy ogrodowe zostały założone w XIX wieku i prezentują geometryczne klomby, rzeźby oraz ozdobne stawy. Zacienione obszary z dojrzałymi drzewami graniczą z otwartymi trawnikami, podczas gdy elementy wodne łączą różne poziomy. Ogród położony jest u podnóża gór Wicklow i integruje elementy architektoniczne z otaczającym krajobrazem. Różne sekcje ogrodu prezentują zróżnicowane style projektowe, w tym wpływy japońskie oraz kolekcje roślin z kilku kontynentów.

Ogród Dumbarton Oaks rozciąga się na 4 hektarach (10 akrów) w Georgetown i prezentuje serię przestrzeni ogrodowych zaprojektowanych od 1921 roku według planów architektki krajobrazu Beatrix Farrand. Posiadłość łączy europejskie zasady projektowania z amerykańską kulturą ogrodniczą i obejmuje amfiteatr inspirowany rzymskimi teatrami, mury pokryte winoroślami oraz kilka tarasów z fontannami. Poszczególne sekcje zawierają kolekcje róż, piwonii i chryzantem oraz formalny ogród z żywopłotami bukszpanowymi. Posiadłość mieści również ważną bibliotekę naukową i muzeum sztuki bizantyjskiej i prekolumbijskiej. To połączenie architektury ogrodowej, kolekcji botanicznych i instytucji naukowej czyni z Dumbarton Oaks znaczący przykład amerykańskiego projektowania krajobrazowego z początku XX wieku.

Villa Ephrussi de Rothschild obejmuje siedem ogrodów tematycznych łączących różne tradycje projektowania. Ogród francuski rozciąga się wzdłuż głównej osi willi z geometrycznymi rabatami i fontannami. Pozostałe części ogrodowe prezentują kolekcje roślin śródziemnomorskich, florenckich, hiszpańskich, egzotycznych, japońskich i prowansalskich. Staw z liliami wodnymi i Świątynia Miłości uzupełniają całość. Ogrody powstały między 1905 a 1912 rokiem na posiadłości na Lazurowym Wybrzeżu i łączą europejską tradycję ogrodową z egzotycznymi gatunkami roślinnymi z różnych stref klimatycznych.

Stourhead to osiemnastowieczny ogród krajobrazowy łączący klasyczną architekturę z naturalistycznym projektem. Ten ogród rozciąga się wokół sztucznego jeziora, wzdłuż którego brzegów stoją liczne świątynie, w tym replika rzymskiego Panteonu oraz Świątynia Apollina. Posiadłość została stworzona od 1741 roku przez bankiera Henry'ego Hoare'a II i nawiązuje do ideałów malowniczego projektowania krajobrazowego tamtej epoki. Kręte ścieżki prowadzą przez zalesione zbocza do neoklasycznych budowli odbijających się w powierzchni wody. Ten ogród demonstruje brytyjską interpretację starożytnej architektury rzymskiej w zaprojektowanym naturalnym krajobrazie i stanowi istotny przykład angielskiego stylu ogrodu krajobrazowego.